อ.อัญชลี-งานฝีมือ-คหกรรมศาสตร์: การรีไซเคิลกระดาษ(ตอนที่1)

ความเป็นมาของกระดาษในโลก

35คำว่ากระดาษในภาษอังกฤษ (Paper) มาจากภาษากรีกโบราณ โดยเป็นแผ่นที่ใช้เขียนบันทึกความรู้ต่างๆ ลงไป คือ ปาปิรัส (Papyrus) ซึ่งทำมาจากต้นไม้ชื่อเดียวกัน แต่สำหรับกระดาษแบบที่เราท่านใช้กันทุกวันนี้ สันนิษฐานว่าชาติแรกที่ผลิตกระดาษออกมาใช้คือ จีน ซึ่งพบหลักฐานเก่าแก่ในการใช้กระดาษ

การคิดค้นกระดาษได้เป็นผลสำเร็จถือเป็นสุดยอดความสำเร็จของชาวจีนยุคโบราณ เป็นการคิดค้นได้ในสมัยราชวงศ์ชิง โดยพระเจ้าไคลุนมีพระประสงค์จะหาอะไรมาทดแทนการจารึกข้อความลงบนผ้าไหมซึ่งมีราคาแพง จากนั้นกระแสการผลิตกระดาษออกมาใช้ก็แพร่หลายไปทั่วแผ่นดินจีน และแพร่ไปถึงกลุ่มประเทศตะวันออกกลาง ก่อนที่จะไปถึงยุโรป และเริ่มมีการส่งออกกระดาษในรูปแบบการค้า ซึ่งทำให้เกิดการพลิกโฉมทางวัฒนธรรมของโลกโดยสิ้นเชิง เช่น ผู้คนจะเริ่มมีการติดต่อกันทางจดหมาย มีการผลิตหนังสือพิมพ์และหนังสือพ็อกเกตบุ๊กออกมาจำหน่าย เป็นต้น

ในปี 2387 นักประดิษฐ์ 2 คน คือ ชาร์ลส์ เฟเนอร์ตี ชาวแคเนเดียน และ เฟา. จี. เคลเลร์ ชาวเยอรมัน ได้ร่วมกันคิดค้นเครื่องผลิตกระดาษขึ้นเป็นผลสำเร็จ ซึ่งถือเป็นยุคเริ่มต้นของอุตสาหกรรมการผลิตกระดาษอย่างแท้จริง พร้อมๆ กับระวัติศาสตร์หน้าใหม่ของอุตสาหกรรมการพิมพ์ที่เริ่มต้นขึ้นในไม่ช้า

กระดาษรีไซเคิล

ในกระแสโลกร้อน การรณรงค์ลดใช้กระดาษโดยใช้ซ้ำ 2 หน้า จนถึงกระดาษหน้าที่ 3 (ทำเป็นหนังสืออักษรเบรล) และการนำไปรีไซเคิลเป็นที่พูดถึงกันมาก เพราะกระดาษยังเป็นสิ่งจำเป็นที่ต้องใช้ แต่ก็เป็นสิ่งหนึ่งที่ทำลายสิ่งแวดล้อม ตั้งแต่วัตถุดิบที่ต้องทำจากต้นไม้ ขั้นตอนการผลิตที่ปล่อยของเสียสู่ธรรมชาติ เป็นต้น

ทุกวันนี้กระดาษสร้างปัญหาเป็นขยะล้นโลกอย่างหนึ่ง แม้จะเป็นสิ่งที่ย่อยสลายได้ แต่การบริโภคของมนุษย์ก็เกินกว่าที่จะขจัดได้ทัน การเผาทำลายกระดาษทำให้เกิดมลภาวะ การนำกระดาษมารีไซเคิลกลายเป็นทางเลือกอย่างหนึ่งในการลดจำนวนขยะ รวมทั้งเป็นการใช้ทรัพยากรอย่างรู้คุณค่า

ขยะในโรงเรียนส่วนใหญ่เป็นกระดาษ ถ้าคิดเป็นต้นไม้ที่ทำกระดาษที่ทิ้งไปในแต่ละวันคงหมดไปวันละหลายต้น ถ้าคิดเป็นเดือนปีก็คงจะหมดป่าไม้ของประเทศในที่สุด การนำขยะที่เป็นกระดาษเหล่านี้มาใช้ซ้ำ เป็นส่วนหนึ่งในการอนุรักษ์ป่าไม้ เป็นการรักษาสิ่งแวดล้อมของโรงเรียน และเป็นการประหยัดเงินซื้อกระดาษ เหมาะกับยุคสมัยที่ประเทศชาติอยู่ในภาวะเศรษฐกิจพอเพียง

อนึ่งหากการนำกระดาษที่เหลือใช้หรือใช้แล้วนำกลับมาใช้ใหม่ หรือที่เรียกกันว่า รีไซเคิลกระดาษ จะเป็นผลดีกับทุกๆ หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จึงมีการเผยแพร่สู่โรงเรียนและชุมชนใกล้เคียง ซึ่งปัจจุบันนี้มีหลายแห่งที่หันกลับมาใช้กระบวนการรีไซเคิลกันอย่างแพร่หลาย

การผลิตกระดาษรีไซเคิล

8อุปกรณ์การทำกระดาษรีไซเคิล

1. กระดาษที่ทิ้งแล้ว

2. กะละมัง หรือถังน้ำ

3. เฟรมที่ทำด้วยอลูมิเนียม

8ขั้นตอนการทำกระดาษรีไซเคิล

1. นำกระดาษที่เหลือใช้ เช่น กระดาษหนังสือพิมพ์ กระดาษเอกสารที่เหลือใช้ มาคัดเลือกและแยกกระดาษที่เป็นชนิดเดียวกันไว้ด้วยกัน ซึ่งจะสะดวกในการย่อยสลาย

2. ตัดหรือฉีกกระดาษเป็นชิ้นเล็กๆ ประมาณ 2 – 3 นิ้ว นำไปแช่ในกะละมังหรือถังน้ำ โดยใส่น้ำให้ท่วมกระดาษ ประมาณ 3 – 5 วัน เพื่อให้กระดาษนิ่มหรือจนเปื่อยยุ่ย

3. เมื่อกระดาษนิ่มหรือเปื่อยยุ่ยดีแล้ว ให้ช้อนเอาเศษกระดาษขึ้นมาใส่เครื่องปั่นน้ำผลไม้ เติมน้ำเล็กน้อยเพื่อให้การปั่นสะดวกขึ้น ในขั้นตอนนี้สามารถเติมสีจากธรรมชาติตามความต้องการเพื่อสร้างสีสันให้กระดาษสวยงาม ปั่นจนละเอียดเป็นวุ้น

4. นำเยื่อกระดาษที่ปั่นแล้วใส่ลงในกะละมัง ใส่น้ำตามความต้องการ ถ้าต้องการกระดาษหนาให้ใส่น้ำน้อย ถ้าต้องการกระดาษบางให้ใส่น้ำมาก

5. ใช้ไม้กวนให้ละลายเป็นเนื้อเดียวกัน แล้วนำเฟรมช้อนเยื่อกระดาษในกะละมัง สังเกตความหนาบาง ใช้แปรงเกลี่ยลูบให้กระดาษมีความหนาเท่าๆ กัน ทั่วทั้งแผ่น

6. นำเฟรมกระดาษไปผึ่งแดดทิ้งไว้ประมาณ 1 – 2 วัน กระดาษจะแห้งเป็นแผ่นคล้ายกระดาษสา สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้เลย

ขั้นตอนการทำกระดาษรีไซเคิล

8ขั้นที่ 1 แยกกระดาษชนิดเดียวกัน